Od początku 2019 roku obowiązują zmiany w systemie gospodarki odpadami. Chociaż to rząd ustala zasady gospodarowania odpadami, na poziomie lokalnym zajmują się tym samorządy. Do urzędów gmin i miast płyną więc skargi i narzekania mieszkańców na wzrost cen. A samorządy nie mają na to żadnego wpływu, zwłaszcza, że aktualne przepisy  ustawy o gospodarowaniu odpadami zabraniają im zarówno zarabiania na śmieciach,  jak i dokładania do ich zagospodarowania. 

Na podwyżkę ma wpływ wiele wymiernych czynników, z których najważniejsze to:

● wzrost stawek tzw. opłaty środowiskowej (marszałkowskiej) według rozporządzenia Rady Ministrów (samorządy w Polsce nie mają na to żadnego wpływu); w tym roku jest to wzrost ogromny – do 170 zł za tonę. W roku 2017 opłata wynosiła 120 zł. Za rok zapowiadany jest wzrost do 270 zł za tonę

● wzrost cen za energię elektryczną – w okresie kalkulowania opłat za wywóz nieczystości była prognozowana duża podwyżka cen za prąd. Obecnie, mimo zapowiedzi rządu o dopłatach do gospodarstw domowych, nie wiadomo, co będzie z przedsiębiorstwami i innymi odbiorcami. Rachunki przedsiębiorców w ciągu ostatniego miesiąca znacząco wzrosły

● utworzenie przez państwo tzw. RIPOK-ów, czyli regionalnych instalacji przetwarzania odpadów komunalnych i wprowadzenie monopolu, poprzez rejonizację  i ścisłe określenie, gdzie mają trafiać odpady z poszczególnych gmin. Brak konkurencji sprzyja swobodnemu dyktowaniu cen. Na początku 2019 roku średnia cena za przyjęcie do przetwarzania 1 tony zmieszanych odpadów sięga ok. 400 zł netto; w ciągu roku prawdopodobnie ceny wzrosną do ok. 500 zł netto. Zakład Usług Komunalnych w Ostrowie (RIPOK dla Ropczyc) skalkulował koszt przyjęcia do zagospodarowania 1 tony odpadów na kwotę 403,84 zł

● podwyżka płacy minimalnej o 150 zł (do 2250 zł brutto) na każdym etapie: odbierania i transportu odpadów oraz ich zagospodarowania

● coraz większe wymagania stawiane przez firmy recyklingowe, szczególnie co do jednolitości i jakości towaru oraz wprowadzenie opłat za odbiór niektórych odpadów (do niedawna to te firmy płaciły za frakcje segregowane); w stosunku do 2016 roku płacimy więcej za plastik 

(z 0,- do 200 zł), szkło (kiedyś firmy płaciły za przyjmowanie szkła 5 zł, teraz każą sobie płacić 50 zł), odpady wielkogabarytowe (wzrost ceny z 280 zł do 594 zł za tonę). A ilość odpadów, które produkujemy jako mieszkańcy znacząco wzrosła: plastiku – o 20%, szkła – o 22 %, odpadów wielkogabarytowych o 250 % i opon o 26 %. Pisząc o odpadach niesegregowanych (a jest ich najwięcej) trzeba wspomnieć, że koszt ich przetworzenia w stosunku do roku 2016 wzrósł o ponad 70% przy wzroście ilości o 20%. 

Jako społeczeństwo bogacimy się, coraz więcej konsumujemy i produkujemy coraz więcej śmieci. A to oznacza wyższe kwoty do zapłaty na wysypisku oraz zwiększoną ilość kursów, jaką PUK musi wykonać, by śmieci od nas odebrać i zawieść na wysypisko.

Czynnikiem, który również wpływa na wysokie koszty wywozu śmieci, a mało się o nim mówi, jest spora grupa mieszkańców unikająca opłat za wywóz śmieci lub zaniżając deklarowaną liczbę członków swojego gospodarstwa domowego. Wiele osób pozbywa się śmieci spalając je w piecach centralnego ogrzewania, co dodatkowo powoduje niebezpieczne dla zdrowia zanieczyszczenie powietrza. 

W grudniu ubiegłego roku w gminie Ropczyce rozstrzygnięty został przetarg na odbieranie, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych. Opłaty są większe o 46%, choć daleko im do ustawowo określonych maksymalnych stawek za odbiór odpadów i wynoszą: 

- za odbiór śmieci niesegregowanych (zmieszanych) – 22 zł od osoby (maksymalna kwota to 63,92 zł miesięcznie za osobę)

- za odbiór śmieci segregowanych:

- w zabudowie wielorodzinnej (bloki): 

* 11 zł (maksymalna stawka to 31,96 miesięcznie  na osobę) 

- w zabudowie jednorodzinnej: 

* 9,75 zł - gdy gospodarstwo składa się od 1 do 5 osób

* - 8.75 zł – w gospodarstwie powyżej 5 osób 

Problem zagospodarowania odpadów nie jest możliwy do rozwiązania na poziomie lokalnym. To sprawa dużo bardziej złożona. O wszystkim decyduje rachunek ekonomiczny, a on jest coraz mniej korzystny dla przedsiębiorców.